در این مراسم احمد مسجدجامعی وزیر اسبق فرهنگ و ارشاد اسلامی، مرتضی آخوندی رئیس انجمن اسلامی ناشران، علیاکبر اشعری مدیر پروژه باغ کتاب، نادر قدیانی، آخوندی، علی زارعینجفدری مشاور رئیسجمهور و مدیرانتشارات علمی و فرهنگی، سهیل محمودی شاعر، محمد صفارهرندی ، حسن بیادی عضور شورای شهر تهران، محسن پرویز نایبرئیس و سخنگوی انجمن قلم تهران، حجتالاسلام دعایی سرپرست موسسه اطلاعات و... حضور داشتند.
* استادولی: افتخار مرحوم علیان این بود که کتاب خوب چاپ میکرد
حسین استادولی مترجم قرآن و نویسنده در این مراسم اظهار داشت: حدود 10 روز پیش درباره نکوداشت مرحوم علیان صحبت کردم که او نیز در آن مراسم حضور داشت و امروز در مجلس ختم ایشان، برای ما باعث تأسف است و از باریتعالی شادی روح او را خواستارم و امیدوارم خدا او را با ائمه محشور کند.
این مترجم یادآور شد: اصل ضرورت کتاب در زندگی ما یکی از مواردی است که باید به آن توجه کرد، زیرا کتاب در زندگی ما جزء مسائل دست چندم است در صورتی که اگر دقت کرده باشید کتاب از ضروریات زندگی است؛ کتاب و مطالعه علوم دینی خط و راه را به انسان نشان میدهد. اگر انسان اینگون به کتاب بنگرد آن را کالای دست چندم حساب نمیکند.
به گفته استاد ولی اگر پیرو پیامبر اکرم(ص) هستیم ایشان میفرمایند: «اگر یک روز بر من بگذرد که طی آن علمی را نیاموزم که مرا به خدا نزدیک سازد، طلوع آن روز بر من مبارک نیست»، آیا ما واقعاً اینگونهایم؟ اگر علم و دین تا اینحد برای ما هم مهم باشد ارزش کتاب بیشتر حساب میشود.
وی به نقش ناشران خوب در تربیت جامعه و رساندن علم به مردم تأکید کرد: همانطور که اگر علم نباشد، مستمع دست خالی میماند و اگر مخاطب نباشد علم عالم بیثمر است، باید عنوان شود که در هر دو صورت ضرر کردهایم، بنابراین اگر ناشر واقعاً نقش خود را بداند، هم دلگرم شده و هم سعی میکند کار خوب ارائه دهد.
استادولی به مطلب دیگر اشاره و ضمن اشاره به اینکه ناشران باید آثار منتشره خود را مطالعه کنند گفت:ناشران مسئولیت خاص و مهمی دارند، ناشری که کتابی را منتشر و حتی صفحهای از آن را نمیخواند مسئول است، ناشر باید هم به مردم و هم خدا جوابگو باشد. برخی ناشران در ارائه کتاب وسواس بسیار نشان میدهند تا آن اثر بدون اشکال و انحراف منتشر شود، زیرا ناشر موظف است کتاب را پیش و پس از چاپ بررسی کند تا در انتشار آن اثر موفق باشد.
به گفته این مترجم قرآن، اگر ناشر کار خود را درست انجام داد و کتاب خوب منتشر کرد در اجر نویسنده و آن کتاب خوب شریک است.
استادولی در ادامه سخنان خود در باره مرحوم علیان اظهار داشت: افتخار او این بود که کتابهای خوب چاپ میکرد و در طول فعالیتش از مؤلفان شناختهشده آثار زیادی را منتشر کرد. یادم است زمانی کتاب اصحاب پیامبر(ص) در اوایل انقلاب را منتشر کرد این آثار اوایل انقلاب سازنده، انسانساز و افرادی مدافع انقلاب پرورش میداد، از این رو مرحوم علیان انصافاً در این زمینه افتخار خوبی کسب کرد. از ویژگیهای او همین بس که در سال 58 جزو مؤسسین انجمن اسلامی ناشران بود و پس از مرحوم دزفولی و مرحوم آخوندی این مسئولیت را برعهد گرفتند، گاهی حتی جارو به دست گرفت و به نظافت پرداخت و همواره برای رضای خدا کار میکرد.
* مسجدجامعی: مرحوم علیان پدیده جدید در حوزه نشر کتاب به ویژه کودک و نوجوان بود
احمد مسجدجامعی عضو شورای شهر تهران در این مراسم با تسلیت درگذشت مدیر انتشارات پیام آزادی اظهار داشت: در بدو ورود به مجلس، گلهایی در محفل نهاده شده که بر آنها نام ناشران فراوانی از گروههای مختلف اجتماعی، فرهنگی به چشم میخورد. حتی در این جمع هم از طیفهای مختلف، ناشرانی حاضرند و این موضوع واقعیت شخصیت علیان بود. او معتمد ناشران بود و این اعتماد در تجربه سالهای طولانی و فراز و فرودی که در کتاب و نشر وجود داشت، تأثیری نگذاشت.
وی ادامه داد: در سالهای گذشته که حلقه مشورتی از ناشران به مدیران فرهنگی کمک میکردند، یکی از افراد حلقه مشاوران که مورد وثوق همه ناشران بود، مرحوم علیان بود. هنگامی که هسته مستقل کتاب کودک تشکیل شد تا به نشر کتاب کودک برسد و مشکلات بهبود یابد، باز هم فرد برگزیده آقای علیان بود. او همواره شخصیت معتمد برای ناشران محسوب میشد، البته ایشان همین نسبت را با دستگاه اجرایی هم داشت.
به گفته این عضو شورای شهر، نگاه مرحوم علیان در کلیت موضوع نشر بود و همواره از ظرفیتها برای نشر بهره میگرفت، نه برای نشر پیام آزادی. به یاد ندارم مسئلهای مطرح شده باشد و او از دغدغههای انتشارات خود بگوید، اغلب نگاهش عمومی بود و باید دانست بزرگداشت او، بزرگداشت نشر دینی است.
وی افزود: نگاهی که او نسبت به نشر داشت، فنی و تخصصی بود چرا که او از حوزه توزیع وارد نشر شد. مرحوم علیان در اولین سالهای مسئولیت، توزیع آثار ناشران به خصوص در حوزه مباحث دینی را برعهده داشت، در حقیقت در شبکه توزیع دستی پیدا کرده بود و در مراوده با مسئله توزیع به یک ظرفیت اجتماعی دسترسی پیدا کرد و خلأها را شناخت. از این رو آقای علیان حلقه واسطه نشر سنتی دینی و نشر نوین است.
این مقام مسئول بیان کرد: مرحوم علیان اگر از اولینها نباشد شاید جزء نخستین شخصیتهایی باشد که از فناوری روز در عرصه کتابهای دینی بهره برد، از این رو او حدفاصل نشر سنتی و جدید است اما این کار نیازمند دانش ویژه است. مسئله ویرایش، نقاشی، گرافیک در کتابها جدی تلقی شد، این همان ظرفیتی بود که در کار مرحوم علیان ظهور یافت، اگر بخواهیم از این منظر بنگریم، علیان پدیده جدید در حوزه نشر کتاب به ویژه در عرصه کودک و نوجوان بود. امیدوارم فرزندان او که در کنار پدر بزرگ شده و ناشرانی که با پیشوند پیام کار خود را آغاز و از مکتب او آموختهاند و صاحب آثار و انتشارات پیام هستند، این مسیر را ادمه دهند و بر تکامل مسیر بیفزایند تا هر روز شاهد گسترش حوزه اندیشه و شیوههای مختلف بیان هنری باشیم.